พาราเซตามอล ยาอันตรายสำหรับน้องหมากะน้องแมว

พาราเซตามอลเป็นยาบรรเทาอาการปวดและลดไข้ที่มีประสิทธิภาพและปลอดภัยสำหรับมนุษย์  แต่เป็นพิษร้ายแรงสำหรับสุนัขและแมว  โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับแมว ขนาดยาที่เป็นพิษสำหรับสุนัข คือ 165 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัวหนึ่งกิโลกรัม  สำหรับแมวอยู่ที่ 55 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักตัวหนึ่งกิโลกรัม  ยาเม็ดพาราเซตามอลขนาดปกติ 325 มิลลิกรัม สามารถฆ่าแมวได้เลยนะ

รูปแสดงอาการหน้าบวม  ปัสสาวะมีสีน้ำตาลแดง 

สัญญาณที่แสดงอาการเป็นพิษของยาพาราเซตามอลต่อสุนัขคือ ซึม อาเจียน น้ำปัสสสาวะสีน้ำตาลแดงคล้ำ และตายภายในเวลา 2-5 วัน แมวที่ได้รับพิษยาพาราแสดงอาการหน้าบวม อุ้งเท้าบวม เบื่ออาหาร น้ำลายฟูมปาก อาเจียน ซึม เหงือกเปลี่ยนสีเป็นสีน้ำตาลหรือม่วงแดง น้ำปัสสาวะเป็นสีช็อคโกแลต อาการเหล่านี้จะแสดงหลังได้รับยาเพียง 1-2 ชม. และตายภายในเวลา 18-36 ชม.

การเกิดพิษของพาราเซตามอลในหมาและแมว

เซลล์ตับถูกทำลาย  สัตว์จะเจ็บบริเวณช่องท้อง ค่าเอ็มไซม์ตับสูง ระดับโปรตีนในเลือดต่ำ ดีซ่าน ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ สมองบวม

เซลล์เม็ดเลือดแดงแตก เนื่องจาก heamoglobin ถูกทำลาย เกิด Heinz-body ในเซลล์เม็ดเลือดแดงจนเสียการควบคุมความดันทำให้เม็ดเลือดแดงแตกได้ 

การรักษา

• ถ้าแมวเพิ่งได้รับยามาภายใน 4-5 ชม. จะทำให้อาเจียนแล้วป้อนผงถ่านทันทีหรือล้างท้อง แต่ถ้าแมวได้รับยาเป็นเวลานานอาจจะไม่ได้ผล

• ให้ยาแก้พิษ NAC ทุก 4-6 ชม. อาจจำเป็นต้องให้การรักษาต่อเนื่องเป็นเวลา 2-3วัน

• ให้ vitamin C และ cimetidine ทุก 6 ชม.

• ให้สารน้ำแก่สัตว์ทางเส้นเลือด

• ให้ oxygen

• สามารถให้น้ำและอาหารหลังจากการรักษาไปแล้ว 24 ชม.

ถ้าแมวแสดงอาการดีขึ้นภายใน 48 ชม. มักมีโอกาสรอดสูง ดังนั้นแมวที่ได้รับพิษของยาต้องประคับประคองให้มากที่สุดเพราะอาจตายได้เนื่องจากความเครียด

โดยส่วนใหญ่แล้วการรักษาแมวมักไม่ค่อยได้ผล แต่การรักษาสุนัขได้ผลดีกว่าในแมว ซึ่งทั้งนี้ขึ้นอยู่กับขนาดของยาที่ได้รับด้วยและการนำส่งสัตว์แพทย์ที่ทันท่วงที ดังนั้นการใช้ยาพาราเซตามอลจึงควรระวังเป็นอย่างมากเพราะอาจเกิดพิษได้  

บทความโดย

หมอดาว   :   สพ.ญ.ภัสส์ณศา เขาท่าเพชร
  www.clinicraksad.com